„SToP”- Co to jest „SToP”?
– program profilaktyczny Młodzieżowego Domu Kultury im. Jaworzniaków w Jaworznie
„SToP”? to skrót od nazwy programu Sztuka Traktująca o Profilaktyce. W programie znajdzie miejsce każdy, komu bliska jest myśl humanistyczna. Wartością tej inicjatywy są ludzie, którzy chcą działać dla drugiego człowieka.
Autorami programu są nauczyciele Młodzieżowego Domu Kultury w Jaworznie, którzy realizują program podczas zajęć, poprzez udział w różnorodnych imprezach kulturalnych i konkursach oraz ich organizację.
„SToP” to program:
– mody na życie bez uzależnień;
– profilaktyki rówieśniczej;
– dobrych wiadomości, a nie protestów;
– zaproszeń, a nie wykluczeń;
– destygmatyzacji młodzieży wykluczonej lub środowiskowo marginalizowanej;
– bez nagród i działania za coś;
– odpowiedzialności za siebie i innych.
„SToP” to kreatywna profilaktyka w działaniu bez fikcji i ulotek. „SToP”nie ma charakteru akcyjności i konkurencyjności. Społeczność „SToP” budowana jest na relacjach łączenia środowisk, wzajemnego wsparcia, wymiany doświadczeń i twórczych prezentacji.
W poszukiwaniu nowych, skutecznych form oddziaływania profilaktycznego nauczyciele-instruktorzy realizują nowatorską formę profilaktyki „wychowania młodzieży poprzez sztukę” realizowaną podczas zajęć, warsztatów, szkoleń i występów. Z dotychczasowych doświadczeń
w obszarze profilaktyki wynika jednoznacznie, że najskuteczniejszą formę przekazu informacji stanowi formuła, w której młodzi apelują do młodych, zaś rola osób dorosłych sprowadza się jedynie do pobudzenia wrażliwości młodzieży oraz stworzenia warunków jej aktywnego działania na rzecz eliminacji negatywnych postaw.
Przykładami efektów takiej działalności są plakaty, obrazy, rzeźby, zdjęcia, koncerty, spektakle teatralne zawierające wyraźne przesłanie profilaktyczne.
Założenia programu:
1. Zapobieganie występowaniu niepożądanych procesów i zjawisk, określanych jako przejawy patologii życia społecznego.
2. Wzmacnianie czynników chroniących:
a) rozwijanie zainteresowań wychowanków oraz przeciwdziałanie niepowodzeniom szkolnym (zainteresowanie nauką szkolną);
b) wspomaganie rozwoju moralnego wychowanków (poszanowanie norm, wartości i autorytetów, poszanowanie innych kultur, tolerancja);
c) stwarzanie wychowankom możliwości przynależenia do pozytywnych grup rówieśniczych: kół zainteresowań, zespołów sportowych, muzycznych, itp. (przynależność do pozytywnej grupy rówieśniczej);
d) wspomaganie rodziców w prawidłowym pełnieniu przez nich funkcji wychowawczych (silna więź emocjonalna z rodzicami).
3. Współpraca z placówkami kulturalno-oświatowymi (Centrum Kultury Teatr Sztuk, MCKiS, Biblioteka Publiczna, filharmonia itp.) i innymi instytucjami (Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna, Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej, hospicjum „Homo homini” itp.)
4. Uczestnictwo w spektaklach teatralnych, seansach filmowych o charakterze profilaktycznym.
5. Udział w konkursach organizowanych przez placówki kulturalno-oświatowe.
6. Wprowadzenie do tematyki zajęć zagadnień umożliwiających wykorzystanie treści profilaktycznych w działaniach, szczególnie artystycznych.
7. Pomoc wychowankom przejawiającym trudności w zachowaniu i nauce.
8. Pomoc dzieciom z rodzin uzależnionych i patologicznych.
9. Udział w prelekcjach organizowanych przez psychologów, pedagogów.
Cele programu:
1. Poznawanie profilaktyki poprzez sztukę.
2. Kształtowanie postaw patriotycznych i obywatelskich u wychowanków.
3. Kształtowanie umiejętności:
a) podejmowania decyzji związane z zażywaniem alkoholu i środków odurzających,
b) rozwiązywania konfliktów bez przemocy,
c) współdziałania w zespole,
d) efektywnego komunikowania się, podejmowania decyzji, radzenia sobie sobie ze stresem,
e) poczuwania się do odpowiedzialności za innych,
f) chronienia siebie w sytuacji nacisku grupowego, empatii, budowania udanych relacji z ludźmi.
g) rozwiązywania problemów i radzenia sobie z trudnościami wieku młodzieńczego,
h) skutecznego odmawiania.
4. Poznawanie przez wychowanków własnych praw, kształtowanie umiejętności ich obrony.
5. Włączanie młodzieży w działania profilaktyczne za sprawą teatru i innych działań artystycznych.
6. Twórcza pomoc osobom uzależnionym, przez pokazanie, że kultura może pomagać w pozbywaniu się codziennych problemów.
7. Propagowanie idei wolontariatu.
8. Rozwijanie zdolności indywidualnych przez warsztaty.
9. Zainteresowanie młodzieży dramą, poszerzanie horyzontów kulturalnych przez oglądanie różnych form teatralnych.
10. Zaszczepienie w młodzieży chęci obcowania z kulturą wysoką.
11. Integracja środowiska miłośników sztuki.
Zadania:
1. Realizacja hasła „profilaktyka przez sztukę” w oparciu o spektakle teatralne, występy estradowe, wykonywanie prac plastycznych.
2. Szkolenie kadry pedagogicznej z wybranych zagadnień profilaktyki uzależnień i przemocy, w tym przemocy w rodzinie.
3. Organizowanie zajęć profilaktyczno-terapeutycznych, w tym zajęć sportowych, rekreacyjnych dla dzieci i młodzieży z różnych kategorii wiekowych.
4. Organizowanie różnych konkursów dotyczących problematyki uzależnień i przemocy w oparciu o program profilaktyczny.
5. Prowadzenie zajęć opiekuńczo-wychowawczych z elementami profilaktyki uzależnień.
6. Poszerzanie bazy dydaktycznej w sprzęt i pomoce dydaktyczne niezbędne do realizacji zajęć o charakterze profilaktycznym.
7. Dożywianie dzieci i młodzieży uczestniczących w programach opiekuńczo- wychowawczych.
Metody pracy:
1. Podające: wykład, odczyt, pogadanka.
2. Problemowe: aktywizujące np. dyskusja dydaktyczna, gry dydaktyczne, „za i przeciw”, itp., postery (plakaty), burza mózgów.
3. Eksponujące: film, ekspozycja, drama, modelowe scenki terapeutyczne, spektakle, koncerty.
4. Praktyczne: wywiad, ankieta, rysunki, zadania do wykonania, pokaz.
5. Programowe: z użyciem tekstu zaprogramowanego, z użyciem komputera.
Formy pracy:
1. Zajęcia grupowe.
2. Praca indywidualna.
Tematyka, treści:
1. Skutki zdrowotne, społeczne i psychologiczne używania substancji psychoaktywnych oraz mechanizmy uzależniania się od alkoholu, leków, narkotyków i papierosów.
2. Obalanie „mitów” na temat używania alkoholu, nikotyny, narkotyków.
3. Uczenie krytycznego spojrzenia na reklamy i media.
4. Pokazanie działań i zachowań alternatywnych.
5. Umiejętność komunikowania się interpersonalnego.
6. Budowanie wśród uczniów postaw asertywnych.
7. Zachowania prospołeczne i antyspołeczne.
8. Przeciwdziałanie zachowaniom agresywnym.
9. Kształtowanie umiejętność radzenia sobie wychowanków w sytuacjach trudnych.
10. Rozwijanie umiejętności redukowania stresu doraźnego i długofalowego.
11. Zapobieganie niekorzystnym skutkom stresu.
12. Radzenie sobie z własnymi negatywnymi emocjami, poszukiwanie źródeł agresji.
13. Zagrożenia płynące z Internetu.
14. Wartości związane z prawidłowym funkcjonowaniem rodziny.
15. Uniwersalne wartości ukształtowane przez kulturę europejską.
16. Tolerancja dla odmienności.
17. Postawa patriotyczna i obywatelska.
Znaczenie:
– integracja środowiska lokalnego,
– zainspirowanie młodzieży do niekonwencjonalnego sposobu spędzania czasu wolnego,
– zachęcenie grona młodych ludzi do promocji swojej wiedzy oraz talentów artystycznych,
– znaczący wpływ na proces budowy strategii działań na rzecz zapobiegania demoralizacji
i przestępczości nieletnich,
– aktywizacja wychowawców szkół na rzecz profilaktyki i pracy twórczej z młodzieżą.
Ewaluacja:
Oceny efektów realizacji programu „SToP”, oprócz bieżącego monitorowania oraz samooceny przeprowadzonej przez zainteresowane podmioty, dokonuje się w trakcie posiedzeń Rady Pedagogicznej, podsumowujących pracę w pierwszym i drugim półroczu roku szkolnego. Wynikające z oceny wnioski są przekazywane do wiadomości Rady Rodziców
i Samorządu Wychowanków.
Podstawę dla formułowania ocen realizacji programu stanowią narzędzia stosowane
w ramach wewnętrznego mierzenia jakości pracy: sprawozdania z działalności kół, wyniki ewaluacji programów autorskich, obserwacje, obserwacje zajęć, zapisy w dokumentacji, badania ankietowe, opinie, wnioski, zgłoszone innowacje i projekty działań, programy, scenariusze, wykazy itp.
Dokumenty wspierające:
Programy autorskie, scenariusze przedstawień teatralnych, program profilaktyki i wychowawczy na dany rok szkolny, plan pracy na dany rok szkolny.
